Borelioza to choroba, o której ostatnio dużo się słyszy. Nie kojarzy się dobrze i przez wiele osób jest mocno demonizowana, jako schorzenie niebezpieczne i trudne w leczeniu, co nie jest do końca prawdą. Czym jest borelioza? Czym się objawia? Jakie są sposoby jej leczenia?

• Czym jest borelioza?
• Co powoduje boreliozę?
• Jakie są objawy boreliozy?
• Jakie choroby wywołuje borelioza?
• Jak leczy się boreliozę?
• Profilaktyka w zapobieganiu zakażenia boreliozą

Czym jest borelioza?

Borelioza jest chorobą zakaźną, zwana także chorobą z Lyme czy też krętkowicą kleszczową. Jest tak, ponieważ za chorobę odpowiadają bakterie należące do krętków, które przenoszą się zarówno na ludzi, jak i niektóre zwierzęta. Borelioza nazywana jest także chorobą odkleszczową, ponieważ to właśnie kleszcze są najczęstszym nośnikiem tych bakterii.

Wirusy mogą występować w dwóch formach: jako ruchliwe krętki i jako nieruchome formy przetwarlnikowe. W tym drugim przypadku jest gorzej, ponieważ są one odporne na niektóre antybiotyki niszczące krętki.

W jaki sposób zaraża się boreliozą?

W naszych lokalnych warunkach najczęstszym nośnikiem boreliozy są kleszcze. Same w sobie te stworzenia są niegroźne, jednak po wypiciu krwi zakażonego zwierzęcia nabywają wirusów i stają się ich inkubatorem. Same kleszcze na boreliozę nie chorują, jednak przy kolejnym posiłku przekazują je dalej do kolejnego nosiciela: człowieka lub zwierzęcia. Nie wszystkie kleszcze są też nosicielami boreliozy, więc nie każde ugryzienie może skończyć się chorobą.

Jakie są objawy boreliozy?

Pierwsze objawy boreliozy mogą pojawić się od 1 tygodnia do 3 po ukąszeniu. Wówczas pojawia się najczęściej pojedynczy rumień wędrujący, który jest pierwszym objawem choroby. Zazwyczaj jest w formie plamy lub grudki na skórze i dość szybko się rozrasta, jednocześnie rozjaśniając. Czasem objawy pojawiają się szybciej, już po 3 dniach, przy czym mogą się też pojawić pęcherze lub powiększone węzły chłonne. Rumienie pojawiają się zazwyczaj lokalnie, w miejscu ukąszenia.

W kolejnych etapach pojawia się naciek limfocytarny, który nie należy do bolesnych i zazwyczaj widoczny jest na małżowinie usznej, mosznie czy brodawkach sutkowych i może się utrzymywać przez kilka lat, jeżeli nie podejmie się leczenia. Ostatnie objawy przypominają grypę.

Jakie choroby wywołuje borelioza?

Pierwsze objawy widoczne na skórze to dopiero początek. Jeżeli zarażenie wirusem boreliozy będzie zbyt późno rozpoznane, trzeba się liczyć z chorobami, które mogą się pojawić potem.

Wyraźne i niebezpieczne objawy infekcji można podzielić na dwa etapy: rozproszoną oraz przewlekłą. Objawy infekcji rozproszonej:

• Nawracające zapalenie stawów
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
• Zapalenie nerwów czaszkowych
• Zapalenie mięśnia sercowego

Do infekcji przewlekłej zalicza się:

• Zanikowe zapalenie skóry
• Neuroboreliozę (zaburzenia czucia i porażenie nerwów, zaburzenie funkcji poznawczych i pamięci)
• Przewlekłe zapalenie stawów
• Łagodne zapalenie mięśni, ścięgien i kaletek maziowych

Jak leczy się boreliozę?

Bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie choroby, bo to daje duże szanse na całkowite wyleczenie. Sam przebieg leczenia polega przede wszystkim na antybiotykoterapii, która może trwać około miesiąca. Wszystko rzecz jasna będzie zależało od tego, kiedy zostały rozpoznane pierwsze objawy, czy w ogóle się pojawiły i jak dawno mogło dojść do zakażenia. Im dłużej się zwleka z pójściem do lekarza, tym leczenie jest trudniejsze i co jakiś czas mogą pojawiać się nawroty.

W leczeniu boreliozy ważna jest także dieta oraz zdrowy tryb życia. Spożywając posiłki wysokobiałkowe, wysokotłuszczowe oraz nieskowęglowodanowe można wspomóc leczenie antybiotykami. Chorzy powinni także unikać palenia papierosów, a także zwiększyć swoją aktywność fizyczną.

Profilaktyka w zapobieganiu zakażenia boreliozą

Bardzo ważna jest także profilaktyka. Ponieważ boreliozę najczęściej roznoszą kleszcze, należałoby sprawdzać dokładnie swoje ciało po każdym spacerze w lesie. Idąc do miejsc, gdzie kleszcze mogą występować, najlepiej ubierać się tak, aby zakrywać jak najwięcej części ciała. Przydatne będą też dostępne w aptekach środki odstraszające kleszcze. Poza tym trzeba też pamiętać o zdrowym rozsądku, czyli nie chodzić po zaroślach i poza wyznaczonymi ścieżkami oraz nie siadać na zwalonych pniach, gdzie mogą przebywać młodociane kleszcze.

Jeżeli dostrzeżemy kleszcze na swojej skórze, należy delikatnie się go pozbyć (używając pęsety i chwytając tuż przy skórze), albo iść do lekarza, a zaraz potem wykonać badania w kierunku boreliozy. Nie powinno się za to kleszcza wykręcać, wyciskać ani niczym smarować, bo to może go sprowokować, przez co prawdopodobieństwo zakażenia wzrośnie.