Pokrzywka jest alergiczną reakcją skóry, w której pojawia się swędząca wysypka w postaci bąbli przypominających te, jakie powstają po poparzeniu przez pokrzywę. Zazwyczaj taki stan nie utrzymuje się długo, lubi jednak nawracać. Jak się przed tym ustrzec, a jeśli już nas dopadnie – co dalej?

• Skąd się bierze pokrzywka?
• Jakie są rodzaje pokrzywki?
• Pokrzywka a leczenie farmakologiczne
• Czego nie jeść przy pokrzywce?
• Jak dbać o skórę dotkniętą pokrzywką?
• Domowe sposoby na pokrzywkę

Skąd się bierze pokrzywka?

Pokrzywka to alergiczna reakcja naczyniowa. Niektóre alergiczne mechanizmy organizmu skutkują pobudzeniem komórek krwi, zwanych mastocytami. Te uwalniają takie substancje chemiczne jak na przykład histamina, co przyczynia się do rozszerzenia i zwiększenia przepuszczalności naczyń krwionośnych, przez co z kolei osocze przenika z nich w obręb skóry i tak tworzą się bąble.

Czynników, które mogą spowodować taką reakcję alergiczną, jest bardzo wiele. Zmiany skórne mogą pojawiać się na skutek uczulenia na określone pokarmy, leki, pyłki roślin czy sierść albo w wyniku różnorakich bodźców fizycznych, takich jak na przykład ucisk, potarcie, zadrapanie, temperatura, światło czy kontakt z wodą. Wysypka może pojawić się nawet na skutek stresu czy fizycznego wysiłku (tak zwana pokrzywka cholinergiczna).

Trzeba też zdawać sobie sprawę, że pokrzywka bywa objawem niektórych chorób, nieraz poważnych, takich jak choćby zapalenie wątroby, choroby tarczycy, zakażenie wirusem HIV czy niektóre nowotwory. Dlatego jeśli wysypka stale powraca i nie sposób się jej pozbyć, trzeba się dokładnie przebadać pod kątem innych objawów, mogących wskazywać na stojącą za nią prawdziwą przyczynę.

Jakie są rodzaje pokrzywki?

Pokrzywka dzieli się na dwa typy: ostrą i przewlekłą. Ostra pokrzywka to taka, w której objawy pojawiają się szybko – nawet w kilkanaście minut po kontakcie z określonym alergenem – i nie utrzymują się długo. Na ogół dzięki tak szybko następującej reakcji, stosunkowo łatwo można ustalić, co powoduje uczulenie i starać się w przyszłości unikać styczności z owym czynnikiem.

Jeśli objawy utrzymują się przez ponad sześć tygodni, możemy już mówić o pokrzywce przewlekłej. Tu już konieczna może się okazać wizyta u dermatologa. Po wdrożeniu leczenia wysypka znika najczęściej w przeciągu pół roku.

Pokrzywka a leczenie farmakologiczne

W kuracji stosuje się przepisane przez lekarza leki przeciwhistaminowe i to w dużych dawkach, dlatego tak ważne jest, by odbywało się to pod nadzorem specjalisty. Jeżeli taka terapia nie przynosi oczekiwanego rezultatu, wdraża się cyklosporynę lub leki sterydowe, te ostatnie jednak można stosować jedynie przez krótki okres ze względu na ich niepożądane działania uboczne.

Dobrym środkiem uzupełniającym mogą być preparaty probiotyczne z bakteriami kwasu mlekowego – uszczelniają one barierę jelitową, co zmniejsza przepuszczalność alergenów.

Czego nie jeść przy pokrzywce?

Uczulać może nas praktycznie wszystko, ale pokrzywka może być też skutkiem diety bogatej w pokarmy, zawierające duże ilości histaminy. Ryby takie jak tuńczyk i makrela, oraz niektóre sery mają w sobie bakterie, które produkują histaminę. Ostrożność nakazywałaby więc wyłączenie takich produktów ze swojej diety. Także niektóre dodatki do żywności mogą być winne alergicznej reakcji.

Jak dbać o skórę dotkniętą pokrzywką?

Niepożądane zmiany skórne mogą być złagodzone zimnymi okładami. W ogóle niższe temperatury dobrze działają na alergiczną skórę, myć należy ją jednak ciepłą wodą (lecz nie gorącą). Najlepiej też pozwolić skórze odpocząć od detergentów i kosmetyków.

Domowe sposoby na pokrzywkę

Można we własnym zakresie stosować środki, które przyniosą ulgę skórze dotkniętej pokrzywką. Alergiczne objawy łagodzi aloes, ocet, ogórek czy olej arganowy. Dobrze działają też zioła takie jak pokrzywa (cóż za zbieg okoliczności!), prawoślaz lekarski, bez czarny, rumianek, nagietek lekarski czy babka zwyczajna.